Diclofenac

Nazwa i postać leku

Diklofenak to niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLPZ), który jest stosowany w celu leczenia bólu oraz stany zapalne różnego pochodzenia. Dostępny jest w różnych postaciach, w tym tabletki, żel, maści, a także w postaci zastrzyków i czopków doodbytniczych. Najbardziej popularne nazwy handlowe to Voltaren, Arthrotec (łączy diklofenak z misoprostolem) oraz pennsaid.

Mechanizm działania diklofenaku

Diklofenak działa przez hamowanie działania enzymu cyklooksygenaza (COX), który jest niezbędny w syntezie prostaglandyn. Prostaglandyny odgrywają kluczową rolę w procesie zapalnym, a ich redukcja przyczynia się do zmniejszenia bólu i stanu zapalnego. Diklofenak efektywnie redukuje objawy takie jak ból, zaczerwienienie, obrzęk i gorączka.

Wskazania do stosowania

Lek diklofenak jest zalecany w leczeniu różnorodnych stanów zapalnych i bólowych, w tym bólów kostno-stawowych, bólu mięśni, bólów związanych z urazami, bólu pooperacyjnego oraz w leczeniu chorób zwyrodnieniowych takich jak artretyzm. Jest również stosowany w leczeniu bolesnych miesiączek oraz w wybranych przypadkach innych stanów zapalnych, takich jak zapalenie stawów, zapalenie ścięgien, a nawet w przypadkach migreny.

Wchłanianie i metabolizm

Diklofenak jest szybko i całkowicie wchłaniany z przewodu pokarmowego, osiągając maksymalne stężenie w osoczu krwi w ciągu 2 godzin po przyjęciu doustnym. Lek jest metabolizowany w wątrobie, a jego główną drogą wydalania są nerki. Około 65% przyjętej dawki leku jest wydalane w postaci metabolitów przez nerki, a reszta przez żółć.

Zastosowanie w geriatrii

Diklofenak powinien być stosowany z ostrożnością u osób starszych, ze względu na zwiększone ryzyko działań niepożądanych, w tym zaburzeń żołądkowo-jelitowych i nerkowych. W tej grupie pacjentów często konieczne jest dostosowanie dawki leku oraz regularne monitorowanie stanu funkcji nerek i wątroby, a także obserwacja ewentualnych objawów krwawienia z przewodu pokarmowego.

Interakcje z innymi lekami

Diklofenak może wchodzić w interakcje z innymi lekami, co wymaga szczególnej ostrożności przy jego stosowaniu. Należy zachować ostrożność, stosując diklofenak z lekami przeciwzakrzepowymi, ponieważ może to zwiększać ryzyko krwawienia. Interakcje mogą również wystąpić podczas jednoczesnego stosowania z lekami przeciwnadciśnieniowymi, osłabiając ich działanie, oraz z lekami moczopędnymi, co może prowadzić do zaburzeń nerkowych.

Zastosowanie w pediatrii

Stosowanie diklofenaku u dzieci wymaga szczególnej uwagi i jest zalecane tylko w ścisłych wskazaniach. Dawkowanie leku musi być ściśle dostosowane do wieku i masy ciała dziecka. Należy również uwzględnić potencjalne ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, które mogą różnić się intensywnością w zależności od grupy wiekowej.

Przeciwwskazania do stosowania

Diklofenak jest przeciwwskazany u pacjentów z czynnymi lub przewlekłymi zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi, takimi jak wrzody żołądka czy krwawienia, a także u osób z ciężką niewydolnością wątroby czy nerek. Z dużą ostrożnością należy podchodzić do stosowania leku u pacjentów z zaburzeniami krzepnięcia oraz u osób z wywiadem alergii na leki z grupy NLPZ, w tym na aspirynę.

Efekty działania diklofenaku

Pod osłoną działania diklofenaku pacjenci mogą odczuwać znaczne łagodzenie bólu, spadek stanu zapalnego oraz poprawę mobilności w przypadku stanów związanych z bólem stawów i mięśni. Lek może również przynieść ulgę w bolesnych miesiączkach oraz pomóc w redukcji gorączki. Regularne stosowanie, zgodnie z zaleceniami lekarza, pozwala na skuteczne zarządzanie objawami.

Postępowanie w przypadku przedawkowania

W przypadku przedawkowania diklofenaku konieczne jest niezwłoczne zgłoszenie się do placówki medycznej. Możliwe objawy przedawkowania to silne bóle brzucha, nudności, wymioty, senność, zawroty głowy, a nawet drgawki. W leczeniu stosuje się leczenie objawowe, które może obejmować płukanie żołądka oraz stosowanie środków wspomagających funkcjonowanie wątroby i nerek.