Paroxetine

Informacje ogólne o Paroksetynie

Paroksetyna jest lekiem z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). Stosowana jest głównie w leczeniu depresji, zaburzeń lękowych oraz innych stanów psychiatrycznych. Mechanizm działania paroksetyny polega na hamowaniu wychwytu zwrotnego serotoniny w mózgu, co powoduje zwiększenie jej stężenia w przestrzeni synaptycznej i poprawę nastroju.

Wskazania do stosowania Paroksetyny

Paroksetyna jest zatwierdzona do leczenia głównie zaburzeń depresyjnych różnego rodzaju, w tym depresji większej (major depressive disorder), zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych (OCD), zaburzeń lękowych, takich jak zespół lęku uogólnionego (GAD), zaburzeń panicznych z lub bez agorafobii, oraz zaburzeń stresu pourazowego (PTSD). Lek może być także stosowany w leczeniu fobii społecznej (socjofobii).

Dostępne formy i dawkowanie

Paroksetyna jest dostępna w kilku formach, w tym jako tabletki, tabletki powlekane oraz zawiesina doustna. Standardowe dawkowanie paroksetyny różni się w zależności od schorzenia: w przypadku depresji zalecana jest początkowo dawka 20 mg na dobę, którą można stopniowo zwiększać w zależności od odpowiedzi na leczenie. Maksymalna zalecana dawka wynosi 50 mg na dobę. W leczeniu zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych dawka początkowa także wynosi 20 mg, natomiast dawka maksymalna może wynosić 60 mg na dobę.

Interakcje z innymi lekami

Paroksetyna może wchodzić w interakcje z wieloma innymi lekami, co może wpływać na jej skuteczność oraz bezpieczeństwo stosowania. Znaczące interakcje zauważono przy równoczesnym stosowaniu paroksetyny z inhibitorami MAO – takie połączenie jest przeciwwskazane ze względu na ryzyko wystąpienia zespołu serotoninergicznego. Zaleca się także ostrożność przy stosowaniu paroksetyny razem z innymi lekami wpływającymi na układ serotoninergiczny, jak np. tryptany (lek na migreny), tramadol, inne leki przeciwdepresyjne czy ziołowe leki stosowane w depresji (np. wyciąg z dziurawca).

Efekty uboczne i przeciwwskazania

Do najczęstszych efektów ubocznych stosowania paroksetyny należą nudności, wysypki skórne, ból głowy, zawroty głowy, bezsenność lub senność oraz zmęczenie. Może wystąpić także zwiększenie masy ciała. Poważniejsze, choć rzadsze działania niepożądane to m.in. możliwość zaostrzenia objawów depresji, myśli samobójcze, zaburzenia elektrolitowe, zwłaszcza u osób starszych i pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek. Paroksetyna jest przeciwwskazana u pacjentów z nadwrażliwością na jakikolwiek składnik leku oraz w połączeniu z niektórymi lekami, m.in. inhibitorami MAO.

Zasady przechowywania leku

Paroksetynę należy przechowywać w miejscu niedostępnym dla dzieci, chronionym przed światłem i wilgocią, w temperaturze pokojowej. Niewykorzystany lek lub lek po terminie przydatności do spożycia należy bezpiecznie usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami dotyczącymi usuwania leków.

Wpływ paroksetyny na ciążę

Zaleca się unikanie stosowania paroksetyny w czasie ciąży, szczególnie w pierwszym trymestrze, ponieważ badania wskazują na możliwość zwiększenia ryzyka wad wrodzonych u dziecka. Lek może być stosowany tylko w przypadku, gdy potencjalne korzyści dla matki przewyższają potencjalne ryzyko dla płodu. Kobiety w ciąży stosujące paroksetynę powinny być pod ścisłą kontrolą lekarza.

Stosowanie u osób starszych

U pacjentów w podeszłym wieku może być konieczne dostosowanie dawki paroksetyny ze względu na zmniejszoną, związana z wiekiem, efektywność funkcji nerek i wątroby. Starsi pacjenci mogą być też bardziej narażeni na pewne działania niepożądane, jak np. hyponatremia czy zespół serotoninergiczny, dlatego konieczna jest ostrożność oraz regularne monitorowanie stanu zdrowia podczas leczenia.

Stosowanie u dzieci i młodzieży

Mimo iż paroksetyna jest czasami stosowana w leczeniu zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych u dzieci, nie jest zalecana jako standardowe leczenie depresji u osób poniżej 18 roku życia. Badania wykazały, że stosowanie paroksetyny w tej grupie wiekowej może wiązać się z większym ryzykiem wystąpienia myśli samobójczych oraz agresji. Dlatego też leczenie dzieci i młodzieży wymaga szczególnej uwagi oraz stałego monitorowania przez specjalistów.

Zalecenia dotyczące odstawienia leku

Odstawienie paroksetyny powinno być przeprowadzane stopniowo pod ścisłą kontrolą lekarza, aby uniknąć objawów odstawiennych, które mogą obejmować senność, drażliwość, zawroty głowy, parestezje czy wzmożone objawy lękowe. Nagłe przerwanie leczenia jest mocno odradzane ze względu na ryzyko tzw. syndromu odstawiennego, a w przypadku konieczności zakończenia terapii, należy dokładnie omówić z lekarzem plan stopniowego zmniejszania dawki.